Handleiding: leer houtsculpturen maken met de kettingzaag

Houtsculpturen maken met de kettingzaag is van een tijdverdrijf voor professionele houtbewerkers uitgegroeid tot een populaire hobby. Ook jij kan hout carving leren!

A woman wearing protective equipment carving a wooden owl with a chainsaw

Met de kettingzaag beeldhouwen: wat is hout carving en boomzaagkunst?

Carving heeft na de jaren 1950 een nieuwe wending gegeven aan de houtsnijkunst. Net als het klassieke houtsnijwerk bestaat de kunst van het carving uit het maken van gedetailleerde houtsculpturen. Hier gebeurt het echter met de kettingzaag. Ervaren kettingzaagkunstenaars veranderen hele boomstammen in echte boomzaagkunst. Van eenvoudige sterren en paddenstoelen tot metershoge draken en ingewikkelde meubelstukken: bij carving kan je je creativiteit eindeloos botvieren.

Wie al ervaring heeft met het werken met de kettingzaag, zal snel vooruitgang boeken bij het carven. Maar ook beginners kunnen met eenvoudige objecten de basiskneepjes van deze kunstvorm onder de knie krijgen.

Waar moet ik als beginner op letten bij het hout carven?

Om houtsculpturen te maken moet je veilig en vakkundig met de kettingzaag kunnen werken. Dat betekent niet dat iemand die nog nooit met de kettingzaag gewerkt heeft of nooit een cursus houtsnijwerk heeft gevolgd, teleurgesteld hoeft te zijn. Je kan de technieken snel leren. Tenslotte is elke carvingkunstenaar ooit zelf een beginner geweest.

Waarmee begin je? Met de juiste uitrusting en de zoektocht naar een interessant carvingproject voor beginners!

Waar moet je op letten bij het carven van een houtsculptuur? 

Man maakt met een STIHL kettingzaag een houten vogel

Persoonlijke veiligheidsuitrusting voor carving met de kettingzaag

Ook hobbykunstenaars moeten bij het werken met de kettingzaag geschikte veiligheidskledij dragen. Dat zijn onder andere een broek met snijbescherming, veiligheidsschoenen met snijbescherming, gehoorbescherming, een veiligheidsbril en handschoenen van stevig materiaal. Je vindt alle details in de gebruiksaanwijzing van je kettingzaag.

Persoon in veiligheidskledij toont houten hart, gemaakt met de kettingzaag

Carving voor beginners: inspiratie en ideeën

Kies voor je kennismaking met de carvingtechniek een eenvoudig project. Geometrische figuren en eenvoudige objecten zijn ideaal oefenmateriaal. Je krijgt er de kneepjes voor het werken met de carvingzaag snel mee onder de knie.

Laat je inspireren door onze creatieve carvingprojecten.

Welke kettingzagen zijn geschikt voor hout carving?

Man maakt een houten vogel met een STIHL carvingzaag

Bij carving draait alles rond nauwkeurige zaagsneden, gedetailleerde patronen en versieringen. Je hebt een carvingzaaggarnituur nodig dat bestaat uit een zaagblad en een zaagketting.

Door de smalle neus is een carvingzaagblad extra terugslagarm en kan je met een zeer kleine radius zagen. De speciale carvingzaagketting heeft een ingekort tanddak en is daardoor bijzonder trillingsarm. Deze eigenschappen zijn vooral nuttig om de details van houten sculpturen te bewerken zoals een vacht, een snavel of een gezicht.

Carvingzagen worden standaard geleverd met een carvingzaaggarnituur. Als alternatief kan je bepaalde STIHL kettingzagen uitrusten met een carvingzaaggarnituur.

Welk hout is geschikt voor carving?

Bij de keuze van het hout spelen verschillende factoren een rol. De gebruikte houtsoort bepaalt het uitzicht van de sculptuur en de plaats waar je het object wilt zetten is ook belangrijk. Sculpturen voor buiten worden gemaakt van weerbestendige en robuuste houtsoorten die geen bijzondere bescherming en behandeling nodig hebben. Zo behoudt het object zijn structuur en kleur ook bij invloeden van buitenaf. 

We hebben een aantal houtsoorten en hun eigenschappen op een rijtje gezet.

Geschikt Ongeschikt
  • Eik: ondanks de lange droogtijd een uitgesproken robuuste en vochtbestendige houtsoort.
  • Lariks: een van de weinige naaldbomen die als hardhout gelden. Larikshout is duurzaam en heeft een levendig patroon en een roodachtige kleur.
  • Acacia: weerbestendig hardhout dat makkelijk te bewerken is. Bescherm het geelgroene of geelbruine kernhout met beits tegen het vergrijzen.
  • Ceder: dankzij de mooie, roodachtig bruine nerven en de weerbestendigheid is ceder bijzonder goed geschikt voor houtsculpturen.
  • Grenen: grenenhout is gevoelig voor schimmels en insecten en moet op de juiste manier behandeld worden. Bovendien is het niet erg weerbestendig en verrot het snel.
  • Vurenhout: het hout van de fijnspar heeft ook regelmatig onderhoud nodig en vertoont snel barsten.
  • Douglas: in droge toestand is douglashout moeilijk te bewerken en het barst snel.
  • Fruitbomen: het hout van fruitbomen heeft bonte tekeningen, maar is hard en dik en helaas niet erg geschikt voor hout carving.

De randen van een houten hart worden gladgemaakt met een STIHL MS 170 benzinekettingzaag

Tip: Linde is een optimale houtsoort om objecten voor binnen te carven. Bovendien kunnen beginners ideaal oefenen met dit hout. Linde is een zachte houtsoort en laat zich dus makkelijk bewerken voor een sculptuur.

Beeldhouwen met de kettingzaag, stap voor stap uitgelegd

De kunst van het carven kan je makkelijk leren door te oefenen. Met de juiste knowhow en een beetje geduld zal je snel je eerste successen boeken.

Onze handleiding toont hoe je een houten object creëert met de kettingzaag. Hoewel de afzonderlijke stappen van de objecten hier en daar variëren, is de methode meestal dezelfde. Aan de slag!

Klaar! Bewonder je zelfgemaakte sculptuur. Afhankelijk van het hout dat je voor je carvingproject gebruikt hebt, moet je het nu nog behandelen om het te beschermen tegen schimmels en verrotting.

Samenvatting: houtsculpturen maken met de kettingzaag

  • De basisprincipes van het carven kan je gemakkelijk op je eentje of tijdens een cursus houtsnijwerk leren. De rest is een kwestie van oefenen.
  • Draag altijd je persoonlijke veiligheidsuitrusting wanneer je met een kettingzaag werkt. Je vindt alle details in de gebruiksaanwijzing van je machine.
  • Neem een speciale carvingzaag voor de fijne details.
  • Kies een houtsoort die geschikt is voor carving: eik, lariks, acacia en ceder zijn optimaal.
  • Werk alleen met een scherpe carvingzaag. Een stompe zaagketting kan je zonder veel moeite zelf slijpen.