Je kettingzaag correct slijpen

• Vijf tekenen van een botte zaagketting
• Het slijpen van de zaagketting voorbereiden
• De zaagketting met een ronde vijl bijslijpen
• Tips van de professional voor correct slijpen
• De dieptebegrenzer optimaal instellen
• Videohandleiding: ketting vijlen met vijlhouder 2-in-1
• Samenvatting

Hoe herken je een botte zaagketting?

Zelfs de beste zaagketting wordt na verloop van tijd bot. Daardoor wordt het werk moeilijker en gaat de kettingzaag sneller verslijten. Bovendien neemt de fysieke belasting toe en geeft het zaagresultaat steeds minder voldoening. 

Bij de volgende tekenen bij het werken met je zaag moet je de zaagketting opnieuw slijpen of eventueel zelfs vervangen. 

Vijf tekenen van een botte zaagketting

• Teken nr. 1
  De zaagketting trekt zich niet in het hout. Ze moet met druk op het motorblok in het hout gedwongen worden om te zagen.
• Teken nr. 2
  Bij kapzaagsnede of afkortzaagsnede, d.w.z. verticaal door het hout heen zagen, produceert de zaagketting fijn zaagsel in plaats van grove spaanders.
• Teken nr. 3
  Ook als de ketting correct gesmeerd is en ze de juiste spanning heeft, treedt bij het zagen rookontwikkeling op.
• Teken nr. 4
  De kettingzaag neigt in één richting en de zaagsnede loopt scheef. Dit wijst vooral op botte of ongelijkmatig lange zaagtanden aan één kant.
• Teken nr. 5
  De kettingzaag ratelt en springt tijdens het zagen. Een precieze aanzet is moeilijk.

Kettingzaag slijpen: de voorbereiding

Voordat je de zaagketting begint te slijpen, zijn enkele veiligheidsmaatregelen nodig. Zorg er eerst voor dat je werkplek veilig is. Je hebt genoeg ruimte en het juiste gereedschap nodig. Als veiligheidsmaatregel raden wij handschoenen van stevig materiaal aan. Zo voorkom je dat je je per ongeluk aan de scherpe ketting snijdt.

Reinig dan de zaagketting grondig en controleer ze op beschadigingen. Span de ketting voor het slijpen een beetje aan. De spanning mag wat strakker zijn dan bij de normale werking. Zo kunnen de tanden beter geslepen worden en bewegen ze minder tijdens het slijpen. Markeer met een viltstift een richttand die als maat voor alle andere tanden dient. Zorg er in elk geval voor dat de slijtagemarkering nog niet bereikt is. In dat geval raden wij aan de zaagketting volledig te vervangen. 

Vijlhouders voor het slijpen van de kettingzaag

Alle hoeken en maten zonder hulpmiddelen uit de losse hand slijpen is erg moeilijk en vergt veel oefening. Daarom raadt STIHL aan om vijlhouders te gebruiken.

De zaagketting met een ronde vijl bijslijpen

Je kan de tanden van je zaagketting bijslijpen met een ronde vijl. Het gebruikte gereedschap moet echter wel geschikt zijn voor de zaagketting van jouw machine. Met de verkeerde vijl kan je de zaagwerking van de ketting zelfs verslechteren. We leggen uit hoe je de juiste ronde vijl kiest.

De keuze van de juiste ronde vijl hangt af van de kettingsteek van de zaagketting. Elke kettingsteek komt overeen met een ronde vijl met een bepaalde diameter.

Kettingzaag slijpen met de juiste ronde vijl 

De kettingsteek bepaalt bij welke vermogensklasse van kettingzagen de ketting past. De kettingsteek is op alle STIHL zaagkettingen gemakkelijk terug te vinden: op de dieptebegrenzer staat een identificatienummer. Je kan dan de benodigde vijldiameter van de STIHL omzettingstabel aflezen.

Als het nummer op de dieptebegrenzer niet meer leesbaar is, kan je de kettingsteek met een kettingkaliber bepalen. Als alternatief kan je de kettingsteek ook berekenen. Meet, bijvoorbeeld met een schuifmaat, de afstand van het midden van een klinknagel tot het midden van de tweede daaropvolgende klinknagel. Deel het resultaat door twee: dat is de kettingsteek in millimeter. Aangezien de kettingsteek altijd in inches gegeven wordt, moet je het resultaat nog omrekenen: 1 millimeter komt overeen met 0,039 inches. Vermenigvuldig dus het resultaat in millimeter met 0,039 en je verkrijgt de overeenkomstige waarde in inches. Voor de zo berekende waarde vind je dan de juiste vijldiameter in de STIHL omzettingstabel.

Goed om te weten
Houd er rekening mee dat zaagkettingvijlen een andere vijlhouw hebben, dus een andere oppervlaktestructuur, dan bijvoorbeeld werkplaatsvijlen. Die laatste zijn dus absoluut niet geschikt om een zaagketting te slijpen.

Zacht hout of hard hout? De dieptebegrenzer optimaal instellen

De dieptebegrenzer is een onderdeel van de zaagtand van de zaagketting. Hij bepaalt hoe diep de zaagtand bij het zagen met de kettingzaag in het hout dringt en hoeveel hout er afgeschaafd wordt. Voor een optimaal zaagresultaat moet je de afstand van de dieptebegrenzer dus correct instellen, afhankelijk van de houtsoort. We leggen uit waar je op moet letten.

Dieptebegrenzer en houtsoort moeten op elkaar afgestemd zijn

Elke houtsoort gedraagt zich anders bij het zagen. Met de juiste instelling van de dieptebegrenzer wordt werken met de zaag gemakkelijker. In de praktijk raden we aan om bij de aankoop van de ketting rekening te houden met het overwegend gezaagde hout. 

De weerstand tijdens het zagen is groter bij harde houtsoorten dan bij zacht hout. Om hard hout te zagen mag de afstand van de dieptebegrenzer daarom niet te groot zijn. Bij zagen in zacht hout buiten de vorstperiode kan de afstand tot 0,2 mm vergroot worden. Hiervoor gebruik je het vijlkaliber van de kettingsteek die één maat groter is. STIHL biedt ook een speciaal vijlkaliber aan, waarmee je meteen de optimale afstand van de dieptebegrenzer voor hard en zacht hout kan bepalen.

Je kan je bij het kiezen van de afstand van de dieptebegrenzer op de kettingsteek richten. Hoe groot de afstand van de dieptebegrenzer voor hard hout moet zijn, lees je in de bovenstaande tabel.

Kettingzaag slijpen: nog meer tips en tricks

• Markeer eerst een zaagtand met een viltstift. De markering helpt om de gelijkmatige verwijdering van materiaal te controleren. Na twee tot drie vijlstreken controleer je het verwijderde materiaal. Als het materiaal gelijkmatig is verwijderd, is de werkwijze correct. Is de kleur slechts op bepaalde plaatsen verwijderd? Controleer dan of je de juiste vijl gebruikt en let erop dat je de vijl niet te hoog of te laag geleidt.
• Blijf niet met de zaagketting werken tot ze helemaal bot is. Enkele vijlstreken af en toe volstaan om de zaagketting weer scherp te maken.
• Tel de vijlstreken en voer evenveel streken uit bij elke zaagtand zodat alle zaagtanden even lang worden.
• Als de zaagtanden van de ene tandenrij na het slijpen korter zijn dan de andere, heb je aan één zijde meer druk uitgeoefend. Maak de tanden even lang met één of twee vijlstreken over de langere zaagtanden.
• Producttip: met de 2-in-1 vijlhouder kan je tegelijkertijd de tanden van je zaagketting slijpen en de dieptebegrenzer op de juiste hoogte brengen. 

Gebruikshandleidingen voor STIHL kettingzagen

Hier kan je de gebruikshandleiding van je STIHL kettingzaag gemakkelijk downloaden.
> Gebruikshanleidingen

Samenvatting: een kettingzaag slijpen

• Een botte kettingzaag vergt niet alleen meer inspanning, maar is ook minder veilig.
• Het slijpen van de kettingzaag is eenvoudig voor te bereiden en met het juiste gereedschap uit te voeren.
• Met een geschikte ronde vijl kan je de tanden van de kettingzaag slijpen.
• Lees de handleiding van je kettingzaag ook voor onderhoudswerkzaamheden zoals het slijpen.