Doe-het-zelfgids: je eigen houtopslag maken

Wil je jouw eigen voorraad brandhout aanleggen? Maak een houten houtopslag om een plek te creëren voor het opslaan, stapelen en drogen.

Houtkachel voor verwarming: het belang van hout drogen

Geniet je in de winter ook van de knusse warmte die je open haard biedt? Dan zorg je best voor voldoende voorraad hout. Een goede opslag is hierbij cruciaal om de houtblokken optimaal te laten drogen. Belangrijk, want alleen goed gedroogd hout brandt efficiënt met minimale luchtvervuiling. Volgens de Britse regelgeving moet het restvochtgehalte van hout bijvoorbeeld 20% of minder zijn voor verbranding. Vers gekapt hout moet ongeveer twee jaar drogen voordat het kan worden verbrand. Bewaar houtblokken niet langer dan ongeveer 5 jaar, anders verliezen ze hun verwarmingswaarde.

Bij een juiste opslag moet het hout goed kunnen uitdrogen: kelders of schuren worden niet aanbevolen vanwege een slechte luchtcirculatie. Een beschutte plek in open lucht biedt optimale omstandigheden, dus waarom bouw je in je tuin niet je eigen houtopslag als doe-het-zelfproject dat nog vele jaren z'n vruchten zal afwerpen? In onze instructies lees je hoe je het juiste gereedschap gebruikt om je eigen houtopslag te maken, net als een professional. De bouw duurt ongeveer 1 à 2 dagen. September is een goede periode om dit project uit te voeren, omdat je houtopslag dan op tijd klaar is voor de houtkap (of levering) in oktober. We leggen ook uit hoe je je brandhout op de juiste manier stapelt om het te laten drogen.

Een stuk gazon met een stapel hout wordt overschaduwd door bomen

Een houtopslag maken: voorbereiding

Je moet een aantal zaken overwegen voordat je begint met het bouwen van je houtopslag. Wat is hiervoor de beste locatie? Heb je een omgevingsvergunning nodig? Een goede planning en voorbereiding zorgt voor een geslaagde en praktische houtopslag.

Waar plaats je de houtopslag?

Om te zorgen voor een goede houtopslag, moet je met een aantal zaken rekening houden wanneer je een locatie kiest. De wind komt bij ons meestal uit het westen, wat betekent dat je de open kant van je opslagplaats het best naar het zuiden richt ter bescherming tegen regen, wind en sneeuw. Dit is vooral belangrijk als je een houthok bouwt zonder achterwand.

Een plek aan de zuidkant van het huis is ideaal, want daar komt de meeste warmte van de zon om vocht uit het hout te halen. Als je je houtopslag tegen een muur of omheining wilt bouwen, raden we je aan om een ruimte van minstens 10 cm vrij te laten voor voldoende luchtcirculatie. Vergeet ook niet dat het dak schuin naar voren moet aflopen in plaats van naar achteren, zodat de regen via de voorkant van de houtopslag wordt afgevoerd.

STIHL-tip: maak het jezelf gemakkelijk door te controleren of je gemakkelijk met een kar of kruiwagen van de houtopslagplaats naar je huis kan gaan.

Heb je een omgevingsvergunning nodig voor je houtopslag?

Je moet er zeker van zijn dat je plannen voldoen aan de nodige vereisten vooraleer je begint te bouwen. Ga bij je gemeente na of je een omgevingsvergunning nodig hebt. Hoogtebeperkingen hangen lichtjes af van de locatie van de houtopslag, maar een buitenconstructie met een maximale hoogte van 2,5 meter is meestal geen probleem. 

Afhankelijk van je situatie komen er een paar ingewikkeldheden kijken bij de wetgeving inzake ruimtelijke ordening. Neem daarom eerst de huidige bouwvoorschriften door voordat je begint aan de bouw van je houtopslag.

Een houtopslagplaats maken: voorbereiding

Een ambitieus project zoals een zelfgemaakte houtopslag vraagt om de juiste voorbereiding. Naast geschikte beschermende kleding moet je ook zorgen voor de nodige materialen en gereedschappen om je houthok te maken.

Materialen en gereedschappen

Je hebt de volgende materialen en gereedschappen nodig om een houthok te maken.

Let op: als je doe-het-zelfwinkel geen hout in de onderstaande exacte maten heeft, kies dan voor een grotere maat, maar nooit voor een kleinere.

Materialen

  • 6 voorgegoten betonnen terrasdragers met een uitsparing van 50 mm voor balken

  • Hout voor de fundering (vurenhout), 3 m van 100 x 50 mm

  • Bouwhout (vuren-/grenenhout), 23 m van 76 x 50 mm

  • Houten latten, 51 meter 69 x 22 mm

  • Vierkante houten palen, 7,5 meter, 22 x 22 mm

  • Metalen golfplaat, 2200 x 1300 mm (plus de nodige schroeven, sluitringen en afstandshouders)

  • Verzonken spaanplaatschroeven 4,5 x 50 mm, 3,5 x 40 mm en 6 x 100 mm

  • Gebroken steenslag

  • Grind

  • Als je betonnen paalfunderingen wilt gieten in plaats van terrasdragers: 6 hoekbeugels 7 x 7 x 5 cm met verstevigingsribben en 12 betonnen ankerbouten met schroeven

 

Gereedschap:

Een houtopslagplaats bouwen: stapsgewijze instructies

Nu je alle gereedschappen hebt verzameld, kan je aan de slag gaan met onze handige gids.

Opmerking: als je houtopslag op een verhard of betonnen oppervlak staat, kan je stap 1 t.e.m. 3 overslaan.

STIHL-tip: We raden je aan om voorbehandeld hout te gebruiken om je houtopslag te beschermen tegen verschillende omgevingsinvloeden.

Een houthok maken: close-up van een spade die in de grond gaat op een plek die is afgebakend met paaltjes en touw

Stap 1: bereid de grond voor

Om ervoor te zorgen dat je houtopslag een stabiele basis heeft, moet je een stevige fundering bouwen. Vlak eerst de grond af waar de houtopslag op komt te staan en verwijder onkruid. Gebruik daarna paaltjes en touw om de omtrek van je geplande houtopslag af te bakenen. Het is belangrijk om hier precies te zijn, anders wordt het moeilijker om je basis te bouwen.
 
Maak kuilen om de terrasdragers in te plaatsen. Graaf tot 30 cm diep plus de hoogte van de terrasdragers.
Een houtopslag bouwen: grind wordt uit een emmer in een vierkant funderingsgat in een gazon gegoten

Stap 2: leg de funderingen

Druk de aarde onderaan de gegraven kuilen aan en giet vervolgens 20 cm grind in elke kuil, gevolgd door 10 cm gebroken steenslag. Plaats de terrasdragers zodanig in de kuilen dat ze niet meer dan 1 cm boven de grond uitsteken. Vul eventuele gaten rond de blokken met grind en steenslag.

Een houtopslag maken: een man plaatst drie houten draagbalken in een voorbereide fundering van terrasdragers

Stap 3: leg de draagbalken

Aangezien het zo belangrijk is dat het hout in je opslag geen vocht van de grond trekt, moet je een frame bouwen met een tussenruimte tussen je gestapelde brandhout en de vloer. Zaag met je kettingzaag drie balken van 1 meter af van het hout van 50 x 100 mm en plaats ze in de terrasdragers.

STIHL professionele tip: Als je betonnen terrasdragers zonder groeven gebruikt, kan je de balken met hoekbeugels aan beton bevestigen. Hiervoor heb je een geschikte betonboor nodig.

Een houtopslag bouwen: een man schroeft het vloerframe aan elkaar

Stap 4: bouw het vloerframe

Zaag met behulp van een snoeizaag zoals de STIHL GTA 26 accusnoeizaag het 76 x 50 bouwhout op de volgende lengtes:

  • 2x 1000 mm

  • 3x 1900 mm

Bouw een rechthoekig frame waarbij de drie lange stukken tussen kortere lengtes lopen.

Maak een haakse houtverbinding waarbij de onderdelen samen een hoek van 90° vormen en breng een schroef onder een hoek van iets minder dan 90° aan. Dit is altijd eenvoudiger als je de schroefgaten voorboort. In situaties waarbij haakse houtverbindingen niet lukken, zoals later bij de dwarsbalk van het dakframe, kan je de twee houten stukken onder een hoek van 45° schroeven.

Leg het afgewerkte frame op de draagbalken en zet het vast met schroeven van 6 x 100 mm.

Een houthok maken: een man bevestigt een staander aan een in elkaar gezet vloerframe

Stap 5: plaats de staanders

Zaag met een kettingzaag 76 x 50 mm bouwhout op de volgende lengtes:

  • 2 x 1350 mm voor de voorste staanders, zaag bovenaan onder een hoek van 8°
  • 2 x 1225 mm voor de achterste staanders, zaag bovenaan onder een hoek van 8°
Let op: In ons ontwerp moeten de voorste staanders 12,5 cm langer zijn dan de achterste staanders om te zorgen voor de juiste dakhelling, tenzij je houtopslag tegen de muur van je huis komt. In dat geval moet het dak schuin naar voren aflopen.
 
Monteer nu de staanders op de binnenhoeken van het vloerframe en schroef ze vast.
Een houtopslag maken: latten worden op hun plaats geschroefd om een vloer te vormen

Stap 6: voeg de vloer toe

Vervolgens moet je een plankenvloer maken waar je de houtblokken op kan stapelen. Zaag 23 latten van 1 meter af van de latten van 69 x 22 mm en schroef ze aan het houten frame, gelijkmatig over de volledige houtopslag. Vergeet voor de buitenste latten niet om er inkepingen in te snijden die rond de staanders passen.

Een houtopslag bouwen: een man bevestigt de zijwand van een houtopslag

Stap 7: maak de zijwanden

De zijwanden zijn gemaakt van dezelfde latten als de vloer. Zaag voor elke wand 8 latten af tot ongeveer 740 mm, zodat ze probleemloos tussen de staanders passen. Zaag hiervoor de vierkante palen van 22 x 22 mm af op een lengte van 1300 mm voor de voorkant en 1200 mm voor het achterframe. Houd de latten op een afstand van ongeveer 6,5 cm en gebruik schroeven van 4,5 x 50 mm om ze aan de vierkante palen te bevestigen. Bevestig de afgewerkte wandpanelen aan de staanders.

Een houtopslag bouwen: een man monteert het achterwandpaneel

Stap 8: bouw de achterwand

We raden je aan om een houtslag met achterwand te maken, maar je kan dit ook overslaan. De achterwand wordt op dezelfde manier gemaakt als de zijwanden.

Zaag eerst 8 latten tot 1780 mm zodat ze probleemloos tussen de staanders passen. Houd de latten ongeveer 6,5 cm uit elkaar en gebruik schroeven van 4,5 x 50 mm om ze vast te zetten op een lengte van 1200 mm van 22 x 22 vierkante houten palen. Monteer dit paneel op zijn plaats aan de achterzijde.

Zaag nu nog 69 x 22 hout af op 1225 mm en gebruik 3,5 x 40 mm schroeven om het rechtop aan de achterwand te bevestigen als versteviging.

Man schroeft dak voor een houten schuilplaats

Stap 9: bouw het dak

Neem het bouwhout van 76 x 50 mm en zaag de dak- en dwarsbalken op lengte. De zijpanelen moeten worden afgesteld op de hoek van de dakhelling:

  • 2x 1900 mm
  • 1x 900 mm
  • 2x 1000 mm
  • 2x 925 mm

Bevestig vervolgens het dakframe aan de steunpalen en zet de dwarsbalken vast.

Een houtopslag maken: een man bevestigt een golfplaat aan een houten houtopslag

Stap 10: maak het dak

Gebruik de snoeizaag om twee steunbeugels van 400 mm uit het hout van 76 x 50 mm te zagen, zodat ze onder een hoek van 45° passen. Bevestig ze allebei aan de voorkant. Je kan nu van bovenaf de golfplaat op de balken bevestigen.

Klaar! Je kan nu je houtopslag vullen met hout.

 

Je houtopslag onderhouden

Als je voorbehandeld hout gebruikt voor de bouw van je houtopslag, dan heeft het een minimaal onderhoud nodig. Veeg in het najaar gewoon de bladeren van het dak en verwijder mos in het voorjaar.

Stapelen en opslaan van brandhout

Nu je houtopslag gebouwd is, ben je bijna klaar. Je moet wel nog het hout op de juiste manier stapelen zodat de lucht er goed omheen circuleert, anders bereikt het niet het vereiste restvochtgehalte van 20%. Als je het hout goed stapelt, bereik je dat in ongeveer twee jaar, hoewel hardhout langer nodig heeft om te drogen dan zachthout. Hardhout is ook beter bestand tegen de weersomstandigheden.

STIHL professionele tip: je kan vochtmeters, verkrijgbaar in doe-het-zelfzaken, gebruiken om snel te controleren of je brandhout droog genoeg is om efficiënt en schoon te branden.

Begin bij voorkeur met het leggen van een paar gekliefde houtblokken langs de voorkant van de houtopslag, zodat het hout niet naar voren glijdt tijdens het stapelen. Daarna kun je beginnen met het losjes stapelen van je brandhout. Als natuurlijk product dat met de hand is gesneden, krijg je stukken hout in allemaal verschillende maten die je niet strak op elkaar kunt stapelen. Dat is juist goed, omdat kleine openingen in de stapel zorgen voor voldoende luchtcirculatie om het hout te laten drogen. Zorg er altijd voor dat je brandhout niet in contact komt met de grond of met takken en twijgen.

Een man stapelt brandhout in een DIY-houtopslag

Samenvatting: een houtopslag maken  

  • Hoewel je meestal geen omgevingsvergunning nodig hebt voor een houtopslag, moet je de lokale voorschriften nagaan voordat je begint te bouwen.
  • Kies een geschikte locatie. Met een naar het zuiden gerichte locatie profiteer je efficiënt van de warmte van de zon.
  • Als je je houtopslag tegen een muur wilt plaatsen, laat dan een opening van ongeveer 10 cm over en zorg ervoor dat je dak schuin naar voren afloopt.
  • De open kant van de houtopslag moet idealiter naar het zuiden/zuidoosten gericht zijn om je brandhout beter te beschermen tegen het weer.
  • Draag tijdens het werken altijd persoonlijke beschermingsmiddelen volgens de gebruiksaanwijzing van je machine.
  • Verzamel eerst alle materialen en gereedschappen die je nodig hebt en volg de instructies in onze gids.
  • Brandhout moet voldoende droog zijn voor gebruik.
  • Vers gekapt brandhout moet ongeveer twee jaar worden opgeslagen voordat je het kan verbranden.
  • Stapel het brandhout losjes op elkaar voor een goede luchtcirculatie. Je kan een paar gekliefde houtblokken langs de voorkant plaatsen om te voorkomen dat je hout naar voren glijdt.