Fruitbomen snoeien: tijdstip, werkwijze en tips

Fruitbomen moeten regelmatig gesnoeid worden. In dit artikel vind je de basisprincipes voor het snoeien van fruitbomen en informatie over het ideale tijdstip.

Groene appelboom met struiken en andere fruitbomen op de achtergrond

Fruitbomen snoeien voor een gezonde groei

Wie een fruitboom in zijn tuin heeft staan, verwacht een rijke oogst. Wij raden je aan om hem regelmatig terug te snoeien opdat hij vele vruchten draagt. Snoeien heeft veel voordelen. Door je fruitboom elk jaar te snoeien wordt hij vitaler, groeit hij beter en krijgt de boomkroon meer licht. Dat heeft een positieve invloed op de kwaliteit van de vruchten, en een goede ventilatie van de kroon zorgt ervoor dat schimmelziekten en plagen geen kans krijgen.

Het juiste tijdstip om een fruitboom te snoeien

Het is gebruikelijk om een fruitboom terug te snoeien in de winter. De reden hiervoor zijn de groeifases van de fruitboom. In de winter trekt de boom de voedingsstoffen terug naar de wortels, en in het voorjaar vloeien de voedingsstoffen dan naar de takken. Daar stimuleren ze het groeien van nieuwe scheuten. Bovendien genezen de plekken die je wegsnoeit beter als je dat doet op het einde van de winter, vlak voordat de fruitboom uitschiet. Er is minder risico op infectie.  Let er evenwel op dat je een fruitboom nooit snoeit als het kouder is dan -4 °C.

Het tijdstip voor de snoei verschilt ook naargelang het soort fruitboom. Bomen met pitvruchten, zoals appel-, peren-, pruimen- en kwetspruimenbomen, snoei je normaal gesproken tussen november en april. Ga met een jonge pitvruchtboom tijdens zijn eerste jaren pas aan de slag einde februari, begin maart. Het jonge hout is nog erg gevoelig voor sterke vrieskou.

Vrouw snoeit een fruitboom met een STIHL tuinschaar

Steenvruchtbomen snoeien

Krachtig groeiende fruitbomen die steenvruchten zoals kersen of perziken voortbrengen, vormen een uitzondering. Deze bomen snoei je het best tijdens de warmere seizoenen. Het zorgt ervoor dat deze bomen de juiste grootte behouden, want door het snoeien gaan hun krachtreserves verloren en dat remt de groei af. Deze bomen kan je dus ook tijdens de oogstperiode snoeien. Dat betekent dat je tijdens het snoeien van de takken meteen de vruchten kan oogsten. Een perzikboom kan je zonder problemen snoeien tot in de bloeiperiode tussen april en mei. Snoei een kerselaar het best tussen juni en augustus, na de oogst.

Vermijd snoeibeurten tijdens de broedtijd van (maart-september). Geef de boom in die periode dus alleen een kleine onderhoudsbeurt. Stel het snoeien van de fruitboom uit als er een vogel in broedt.

Persoon met STIHL veiligheidshandschoenen zaagt met een STIHL GTA 26 accusnoeizaag een tak van een fruitboom

Het juiste gereedschap om een fruitboom te snoeien

Twee dingen zijn belangrijk bij de keuze van het gepaste gereedschap: het moet je werk verlichten en het mag de fruitboom niet kwetsen. Let bovendien op een goede kwaliteit zodat de takken tijdens het terugsnoeien van de fruitboom niet geplet of afgescheurd worden. Ideale hulpjes voor het terugsnoeien van je fruitboom zijn takkenscharen en onze accusnoeizaag GTA 26.

Fruitbomen correct snoeien

De mate waarin je de fruitboom terugsnoeit heeft een grote invloed op de komende groei. Hoe meer je terugsnoeit, hoe meer scheuten de boom vormt in de zomer en omgekeerd. Ook de manier waarop je dit doet is belangrijk.

Fruitbomen snoeien: de basisprincipes

  1. Zet de schaar dicht bij de knoppen aan. Als de afstand tot de knoppen te groot is, droogt het hout tot aan het volgende groeipunt uit. Op dit dode hout kunnen maar moeilijk nieuwe scheuten groeien. Snoei daarom op ongeveer 1 tot 3 millimeter van naar buiten gerichte knoppen.
  2. Probeer geen stompen te laten staan, want dood hout is een voedingsbodem voor rotting en schimmel. Zaag een tak zo dicht mogelijk bij de takkraag af, dat is de ringvormige verdikking waar de tak overgaat in de stam. Let erop dat je de takkraag niet kwetst.
  3. Zaag een grote tak in stukken af. Daardoor vermijd je dat de schors te veel beschadigd wordt en dat een tak ongecontroleerd afbreekt. Verwijder tot slot voorzichtig de stomp vóór de takkraag.
  4. Let op de sapbalans. Een klassieke fruitboomkroon heeft als ideale vorm een piramide met een centrale tak, en drie tot vier gesteltakken die naar de zijkanten groeien. Op die manier ontstaat een zogenaamde sapbalans. Tijdens de eerste jaren van de groei is het erg belangrijk om deze balans te respecteren. Daarvoor moeten alle gesteltakken ongeveer dezelfde hoogte hebben en de centrale tak moet ca. 20 centimeter hoger zijn.
  5. Snoei waterscheuten al in het begin van de zomer weg. Als de boom een flinke snoeibeurt heeft gehad, groeien er aan de bovenkant vaak veel waterscheuten. Verwijder ze zo vroeg mogelijk opdat de wonden nog voor de winter genezen.
  6. Vergeet niet je fruitboom genoeg water te geven. Vooral na de vorstperiode in de winter hebben de planten dringend water nodig omdat ze het bevroren bodemwater niet kunnen opnemen. Naast nieuw aangeplante boompjes hebben vooral perzik-, nectarine-, amandel- en abrikozenbomen een extra portie water nodig.

Jonge en oude fruitbomen correct snoeien

Bij het snoeien van een fruitboom moet je ook rekening houden met de leeftijd van de boom. Wil je een jong boompje in vorm brengen, een volwassen boom in vorm houden en zorgen dat hij gezond blijft, of wil je een oudere boom verjongen? We tonen je de juiste stappen voor elke optie.

Vrouw met veiligheidsbril en handschoenen zaagt met een STIHL GTA 26 accusnoeizaag een tak af van een fruitboom

Waarop moet ik letten bij het snoeien van een fruitboom? We zetten de belangrijkste tips op een rijtje.

  • Vooral bij jonge bomen is het belangrijk om flink te snoeien en niet te terughoudend te zijn.
  • Bij oudere bomen is het omgekeerd: snoei niet te veel, maar dun de kroon toch duidelijk uit.
  • Fruitbomen worden doorgaans aan het eind van de winter gesnoeid, maar niet bij sterke vorst.
  • Met scherp gereedschap maak je een zuivere snede.
  • Dun de boomkroon uit. Dat is vooral belangrijk bij oudere bomen, zodat de kroon weer luchtig is.

Hoe kan je fruitbomen correct snoeien: werkwijze

We vatten de verschillende stappen nog eens samen.

Samenvatting: fruitbomen snoeien

  • Voor een rijke opbrengst en een goede gezondheid moeten fruitbomen gesnoeid worden.
  • Het beste tijdstip voor het snoeien van de meeste fruitbomen is het eind van de winter.
  • Gebruik scherp en geschikt gereedschap. Bescherm jezelf met je persoonlijke veiligheidsuitrusting.
  • Jonge bomen hebben een radicalere snoei nodig dan oudere bomen, die je wel moet blijven uitdunnen.

Meer voor tuinliefhebbers