Soorten hagen: de juiste heg voor je tuin

Struiken en heggen zijn niet alleen praktisch als bescherming tegen inkijk, ze zijn ook een mooie manier om je tuin vorm te geven. Wij laten je weten welke verschillende soorten hagen er zijn.

Vrouw snoeit met een  STIHL HSA 56 accuheggenschaar een lange, hoge en groene heg, erachter hoge bomen

Overzicht: Soorten heggen

  • Heggen duiden op een bepaalde manier om gewassen te plaatsen, zodat ze strak en ondoorzichtig staan.

  • Er zijn veel verschillende soorten hagen, afhankelijk van de behoefte en locatie die bij je tuin passen.

  • Groenblijvende hagen dragen het hele jaar door 'blad', waarbij ook wintergroene en half-groenblijvende heggen een keuze kunnen zijn.

  • Heggen als bescherming tegen inkijk groeien compact genoeg om nieuwsgierige blikken te weren.

  • Snelgroeiende heggen groeien tot meer dan een halve meter per jaar en kunnen daardoor snel en voordelig worden gebruikt.

  • Bijenvriendelijke heggen bieden de bezige insecten een zekere voedingsbron.

Pas op bij giftige heggen

Sommige struiken en heggen zijn giftig. Omdat vooral de zaden in de felrode taxussen giftig zijn, is de taxus niet geschikt voor huishoudens met kleine kinderen of huisdieren.

 

De afgesneden scheuten van thuja, laurierkers en cipres mag je alleen met handschoenen beetpakken.

 

Wees ook voorzichtig bij ligusters en buxus. Zorg er daarom voor dat je de juiste beschermende kleding draagt bij het in vorm snoeien en onderhouden van je heg.

De verscheidenheid aan heggensoorten is groot

Voordat we naar de soorten hagen gaan, een korte definitie. Als we het over heggen of hagen hebben, bedoelen we hier geen bepaalde plantensoort mee, maar een manier waarop we bomen in één of meer rijen plaatsen. Een "heg" of "haag" is geen botanisch begrip, maar komt uit de landschapsarchitectuur en de omgangstaal. 

Een heg is dus de manier waarop we planten en onderhouden. Als heggen of hagen definiëren we gewassen die bij elkaar staan en die uit struiken of bomen kunnen bestaan. Veel planten kunnen daarmee tot heggensoorten behoren en dat maakt dit thema zo veelzijdig.

Welke heg bij jouw tuin past? Dat hangt volledig af van de grootte van de tuin en je behoeften. Dit overzicht helpt je bij de keuze van de juiste heg.

Close-up van bladeren van een heg, op de achtergrond groene oppervlakken en andere lage heggen

Het nut van heggen

Heggen zijn ideaal als vervanging voor een schutting, omdat ze een tuin structureren en vormgeven. Ook voor de bescherming van de tuin naar buiten zijn heggen een praktische oplossing. Mooier dan een eenvoudige schutting bieden passende heggensoorten bij dichte groei ook een goede bescherming tegen inkijk.

Maar niet alleen voor tuinbezitters is de heg een aanwinst. Ook voor insecten en vogels kan de heg een belangrijke plek zijn om zich terug te trekken of zelfs een leefruimte te vinden. Bloeiende heggen bieden een welkome voedingsbasis voor bijen en hommels. Zo kan de passende soort heg een bijenvriendelijke tuin aanvullen. 

Wie gebruik wil maken van de eigenschappen van meerdere heggen, kan ook kiezen voor een mix van verschillende planten. Denk bijvoorbeeld eens aan heggen die bijzonder geschikt zijn voor vogels en insecten, of ook heggen die door hun eigenschappen indringers uit de buurt houden. Zoals zo vaak in het tuinontwerp is de fantasie onbegrensd.

Vrouw met veiligheidsbril bij het snoeien van een heg met een STIHL HSA 56 accuheggenschaar

Heggen snoeien en onderhouden

Om van een boom of struik een echte heg te maken, is de juiste verzorging nodig. Hoe je je heg op de juiste wijze snoeit en wanneer het juiste moment is om een heg te snoeien, hebben we in ons advies over het snoeien van heggen samengevat.

Groenblijvende heggen: de allrounders voor het hele jaar

Als we spreken van groenblijvende of bladhoudende hagen, bedoelen we struiken en bomen die het hele jaar door blad dragen en groen zijn. Afhankelijk van de omgeving en de weersomstandigheden kunnen ook half-groenblijvende en wintergroene heggen in aanmerking komen. De overgangen zijn hier vloeiend en het komt bij de soort heg uiteindelijk aan op je behoeften. Moet de heg het hele jaar tegen inkijk beschermen of zijn kortere fasen zonder blad mogelijk? Dat bepaalt de keuze voor bepaalde heggensoorten ten opzichte van andere.

Verschillen tussen wintergroene, half-groenblijvende en groenblijvende heggen

In de volgende tabel hebben wij behalve de beschrijving van de verschillende soorten heggen ook als voorbeeld de bijbehorende planten voor je samengesteld: 

Soort hegOmschrijvingPlanten
wintergroenBlijven de hele winter door groen en verliezen hun blad in de regel pas in het voorjaar.
  • Ligustrum ovalifolium
  • Soorten wilde rhododendron
  • Sommige soorten kamperfoelie
half-groenblijvendVerliezen hun blad in strenge winters en bij vorst.
  • Liguster vulgare
  • Berberis
groenblijvendZijn altijd groen en vernieuwen hun blad regelmatig het hele jaar door.
  • Laurierkers (prunus laurocerasus)
  • Taxus
  • Levensboom (thuja)
  • Schijncypres (chamaecyparis)

Vrouw snoeit een vlakke en lage heg met de STIHL HSA 26 accuheggenschaar bij een voordeur

Voordelen van groenblijvende hagen

Groenblijvende heggen zijn robuuste bomen met eenvoudige verzorging. Zo heeft de klassieke levensboom (thuja) bijvoorbeeld maar twee keer per jaar onderhoud nodig. Snelgroeiend en tot vier meter hoog, kan de thuja in korte tijd een statige vorm bereiken. Ook andere groenblijvende hagen hebben het hele jaar door een vergelijkbaar verzorgingspatroon.

Heggen tegen inkijk: de groene schutting

Heggen bieden door hun heldere groei een natuurlijke en tegelijkertijd mooie bescherming tegen inkijk. Vooral groenblijvende heggen zijn geschikt voor dit doel, omdat ze het hele jaar door blad dragen. Ook coniferen beschermen je tegen nieuwsgierige blikken, omdat ze tot de naaldplanten behoren. 

Een speciaal geval is de haagbeuk, die uit beuken bestaat. Ze behouden hun bruine bladeren door de winter en dankzij de dichte groei zijn ze ook een goede bescherming tegen inkijk.

In principe zijn alle dicht groeiende heggensoorten geschikt als bescherming tegen inkijk. Wie nog een stap verder wil gaan, vertrouwt op heggen met doornen en compacte groei. Zo is niet alleen de bescherming tegen inkijk gewaarborgd, maar ook de fysieke bescherming van de tuin. Meidoorn, vuurdoorn of berberis dienen uitstekend als vervanging van een schutting op jouw grondgebied.

Snelgroeiende hagen: Bescherming tegen inkijk in een oogwenk

Sommige heggensoorten groeien razendsnel en zijn de juiste keuze voor iedereen die gauw een dichte groene schutting wil. Tot de snelgroeiende hagen behoren:

Plant Omschrijving
Levensboom (thuja) Een klassieker onder de coniferen en heggen. Groeit snel, compact en is voordelig verkrijgbaar.
Laurierkers (prunus laurocerasus 'Caucasica') Een groenblijvende begroeiing biedt een goede bescherming tegen inkijk. De soort Caucasica groeit tot wel 40 centimeter per jaar.
Leylandcipres (cupressocyparis leylandii) Met een groei tot 70 centimeter per jaar heeft de Leylandcipres het aardig op z'n heupen.
Haagbeuk (carpinus betulus) Als inheemse heg vaak bij ons te zien. Deze soort verliest z'n blad, maar groeit snel en compact.
Gewone liguster (ligustrum vulgare) Liguster is over het algemeen robuust en gemakkelijk te onderhouden. De meestalblad verliezende plant kan tot 40 centimeter per jaar de hoogte in.

Een voordeel van de snelgroeiende heggen is ook de prijs. Boomkwekerijen hebben relatief weinig tijd nodig om ze te kweken en kunnen deze gewassen dan ook voordeliger aanbieden. Hoe snel een soort heg uiteindelijk groeit, hangt volledig af van de plaatselijke omstandigheden (water, voedingsstoffen, bodemstructuur, klimaat). 

Man met STIHL beschermende uitrusting en STIHL HSA 26 accuheggenschaar staat op snoeisel naast een vlakke  heg

Een heg die meteen vanaf het begin snel groeit, doet dat een leven lang. Daarom moet er vaker tijd worden ingepland voor het terugsnoeien. Of dat een nadeel is? Niet noodzakelijk, maar wel een feit waarmee je bij de aankoop rekening moet houden.

Bijenvriendelijke heggen: bloemenzee voor de natuur

Wie de bezige bijen een veilige en betrouwbare bron van pollen wil bieden, kan een bijenvriendelijke heg planten. Bijenvriendelijke heggen zijn over het algemeen vrij groeiende of gematigde heggen van nectarrijke bomen zoals gele kornoelje, weigela of vlierbes. 
Close-up van lichtpaarse vlierbesbloesems als voorbeeld voor bijenvriendelijke heggen

Tot de bijenvriendelijke heggen behoort ook de azalea, die laag groeit en dus niet geschikt is als bescherming tegen inkijk. Rhododendron, ook een klassiek soort heg, stelt veel eisen aan de bodemgesteldheid, maar is bijzonder geschikt voor plaatsen met veel schaduw. Een andere bijenvriendelijke heg die het noemen waard is, is de berberis die veel pollen en nectar te bieden heeft. Een echt buffet voor bijen – als die doornen er toch niet waren.

Het juiste type heg bestaat niet, maar wel het passende

Bij zoveel soorten hagen kan het moeilijk zijn om een keuze te maken. Uiteindelijk bestaat de enig juiste heg niet, maar zeker wel de best passende. De passende heg is een heg die de tuin verrijkt en tegelijkertijd zijn doel vervult. Bescherming tegen inkijk, voedselbron voor insecten of snelgroeiend: elk type heg heeft zijn pluspunten. Wil je meer weten over heggen? In onze artikels over de verzorging van heggen vind je nog veel meer onderwerpen omtrent verschillende soorten heggen.

Verschillende soorten hagen: galerij

Klik door onze fotogalerij en ontdek de populairste heggensoorten voor je tuin. In de tabel vind je meer informatie over je gewenste heg. 

Plant Soort heg Vorstbestendig Hoeveelheid onderhoud Jaarlijkse groeisnelheid Max. Hoogte Locatie
Laurierkers

groenblijvend

 

Bescherming tegen inkijk

 

snelgroeiend (soort caucasica)

Ja in vorm snoeien na de bloei 20-50 cm 200-350 cm zon tot halfschaduw
Levensboom (thuja) groenblijvend

bescherming tegen inkijk

snelgroeiend
Ja twee keer snoeien per jaar nodig 20-45 cm 400 cm zon tot halfschaduw
Taxus groenblijvend

bescherming tegen inkijk
Ja geven voorkeur aan vochtige bodem 15-20 cm 200-1000 cm zon tot volle schaduw

Cipressen

 

  • Schijncipres

  • Leylandcipres

groenblijvend

bescherming tegen inkijk

snelgroeiend


Ja onderhoudsvriendelijk 20-60 cm 300 cm zon tot halfschaduw

Liguster

 

  • Gewone liguster

  • Liguster met ovale bladen

snelgroeiend 

half-groenblijvend (gewone liguster)

of wintergroen (liguster met ovale bladen)
Ja houdt van kalk, verder erg onderhoudsvriendelijk 30-40 cm 200-300 cm zon tot volle schaduw
Rhododendron wintergroen
Ja
goede watertoevoer tijdens de bloei noodzakelijk 10 cm 100-200 cm half- tot volle schaduw
Kamperfoelie wintergroen

snelgroeiend

insectvriendelijk

Ja
alleen bij hitteperioden gieten 30-50 cm 400 cm zon tot halfschaduw
Berberis half-groenblijvend

bescherming tegen inkijk

vriendelijk voor insecten
Ja jong gewas heeft een beetje meer water nodig 40-50 cm 100-300 cm zon tot halfschaduw
Meidoorn verliest z'n blad

bescherming tegen inkijk

vriendelijk voor insecten

Ja
jong gewas heeft een beetje meer water nodig 20-25 cm 200-500 cm zon tot volle schaduw
Vuurdoorn groenblijvend

bescherming tegen inkijk

Ja
onderhoudsvriendelijk 20-50 cm 200-600 cm zon tot halfschaduw
Haagbeuk verliest z'n blad

snelgroeiend
Ja vochtig houden tijdens het aangroeien 30-35 cm 300-400 cm zon tot volle schaduw
Azalea verliest z'n blad

vriendelijk voor insecten

Ja. Zo nodig afdekken met vlies of sprokkelhout.
onderhoudsvriendelijk
ca. 3 cm 30-35 cm zon tot halfschaduw
Astilbe verliest z'n blad
Ja
bloeien als ze niet te sterk gesnoeid worden 20-50 cm 200-300 cm zon tot halfschaduw
Rode beuk verliest z'n blad Ja oude heggen kunnen in februari worden verjongd ca. 30 m Tot 10 m zon tot halfschaduw