Gazon beluchten – zo geef je gras weer ruimte om te ademen
Verticuteren, beluchten, ventileren, aerifiëren? In dit artikel laten we zien hoe je met het beluchten van het gras voor een goede luchttoevoer in je gazon zorgt.
26.07.2023
Overzicht: gazon beluchten
Let op het verschil tussen beluchten, ventileren, aerifiëren en verticuteren.
De gazonbeluchter kamt het gazon oppervlakkig door met flexibele tanden, de verticuteermachine scheurt met stijve messen de grasnerf aan.
Bij het aerifiëren worden diepe gaten in de grond geponst. In jouw eigen tuin is deze maatregel in de regel niet nodig.
De gazonbeluchter vervangt de verticuteermachine niet, maar maakt de zware behandeling minder vaak nodig.
Uiterlijk in mei kan je voor het eerst een gazonbeluchter zoals de STIHL RLA 240 gebruiken om het gazon weer naar frisse lucht te laten happen. We raden je aan om het gazon regelmatig te ontdoen van vilt, mos en onkruid. Hierdoor geef je het gazon lucht en kan je er zeker van zijn dat het beter van de nodige voedingsstoffen in de grond wordt voorzien.
Als voorbereidende maatregel belucht je het gras na het maaien, bijv. met een STIHL RMA 339 C accugrasmaaier.
Wij adviseren om het gazon van voorjaar tot najaar ongeveer om de vier tot zes weken te beluchten, terwijl je maximaal twee keer per jaar mag verticuteren, omdat de procedure je gazon zwaar belast.
Ja, je kan je gazon in het najaar verticuteren of beluchten. We raden je aan om het gazon in het voorjaar te verticuteren, maar dat kan je eventueel in het najaar doen of herhalen. Let er echter op dat je maximaal twee keer per jaar verticuteert. Je kan je gazon daarentegen regelmatig beluchten van mei tot oktober.
Waarom je gazon beluchting nodig heeft?
Net als elke plant heeft een gazon voldoende luchttoevoer en water nodig om zich goed te voelen en om de nodige voedingsstoffen voor een gezonde groei te krijgen.
Met name als het gras in een tuin intensief wordt gebruikt, wordt de grond daardoor samengedrukt en krijgt steeds minder lucht. De micro-organismen in de bodem worden traag en breken maairesten en dode halmen slechter af. Het gevolg: de vorming van vilt in het gras. Het zwakke gras kan zich niet meer tegen mos of andere gazonaandoeningen verweren en het practhige groen ruimt de plaats voor een lelijke gele of bruine kleur.
Daarom raden wij je aan om de beluchting van je gazon op te nemen in je regelmatige onderhoud. Als je daarnaast ook nog een erg compacte, leemachtige grond in je tuin hebt, moet je als extra maatregel ook zand toevoegen aan het gazon.
Terminologie: verticuteren, beluchten, ventileren, aerifiëren?
Heb je je tuin herkend in de bovengenoemde indicatoren of wil je de vorming van vilt voorkomen in je tuin door het gras regelmatig te beluchten? Dan stoot je al snel bij het zoeken naar tips zowel in boeken als op het internet op een probleem. Er bestaan immers diverse benamingen die door elkaar worden gebruikt, hoewel ze goed uit elkaar gehouden moeten worden.
Aerifiëren of beluchten? Ventileren of verticuteren? Om ervoor te zorgen dat je in het oerwoud van de vaktermen niet de weg kwijt raakt, leggen we de belangrijkste verschillen uit en verklaren we welke maatregel de juiste is voor je tuin.
Behoud het overzicht: Het gras beluchten is niet hetzelfde als aerifiëren
Als je wilt weten hoe je je gazon kan beluchten, zul je vaak stuiten op het zogenaamde aerifiëren. Hoewel aerifiëren ook vaak wordt gebruikt om beluchten aan te duiden, beschouwen wij beluchten en aerifiëren als 2 verschillende dingen.
Bij het aerifiëren ponst een stekelwals diepe gaten in de grond, die vervolgens met zand worden gevuld. Deze maatregel wordt vooral gebruikt op golfbanen en in voetbalstadions om voor een groene mat te zorgen die er op tv goed uitziet en die ook bij nat weer goed bespeelbaar is.
In je eigen tuin is het meestal niet nodig om je gazon te aerifiëren. Alleen als je vanwege een erg leemachtige grond zand toevoegt aan je gazon kan het nuttig zijn om op sommige plekken ook gaten te ponsen. In privégebruik is het echter meestal voldoende om met een graafvork een paar gaten in de grond te steken. Het gebruik van een stekelwals is hooguit bij moeilijke gevallen noodzakelijk.
In plaats daarvan adviseren we om het gazon te beluchten met een gazonbeluchter. Deze maatregel wordt ook wel "ventileren" genoemd.
Ook bij het ventileren wordt een wals gebruikt, maar in plaats van de stekelwals, die bij het aerifiëren gaten in de grond boort, is een gazonbeluchter met een zogenaamde kammenwals uitgerust. Met behulp van flexibele veertanden wordt daarbij vilt, overtollig mos en ander ongewenst materiaal uit het gras gekamd, zonder daarbij de grasnerf te beschadigen.
Het verschil: het gazon beluchten of het verticuteren
Het gebruik van een gazonbeluchter en een verticuteermachine lijkt sterk op elkaar. Terwijl de kammenwals van een gazonbeluchter het gras met de verende tanden echter slechts doorkamt, dringen de vaste messen bij het verticuteren dieper in de grond en scheuren de grasnerven een beetje in. Daardoor verwijderen en versnipperen ze vilt, onkruid, mos en oud materiaal bijzonder efficiënt.
Deze procedure is weliswaar grondiger dan het beluchten van het gazon, maar veroorzaakt ook meer stress voor je gazon. Vaak is het daarna nodig om het gras op zwaar belaste plaatsen te herstellen door gras na te zaaien. Daarom mag je je gazon maximaal twee keer per jaar verticuteren.
STIHL tip: machines zoals de STIHL RLA 240 accuverticuteermachine kunnen zowel met een verticuteereenheid als met een beluchtingswals worden uitgerust.
Een gazonbeluchter kan de verticuteermachine in je tuin niet compleet vervangen. Maar als je je gazon regelmatig belucht, organisch bemest, goed maait en voldoende besproeit, kan het intensieve verticuteren over het algemeen worden gereduceerd tot om de twee jaar – en ziet je gazon er daarna ook minder gehavend uit.
Gazon beluchten: wanneer en hoe vaak?
In tegenstelling tot het verticuteren kan en moet je je gazon meerdere keren per jaar beluchten. Het beste moment is vanaf mei wanneer het onderhoud van het gazon in het voorjaar, zoals de bemesting en het eerste maaien achter de rug zijn. Herhaal de procedure om de vier tot zes weken tot in oktober, voordat je in de herfst je gazon voorbereidt op de winterpauze.
Met welke machines kan ik mijn gazon beluchten?
Bij STIHL vind je precies de juiste gazonbeluchter voor jouw behoeften. Je wil je gazon kunnen beluchten én verticuteren? Dan kan je het beste vertrouwen op de STIHL RLA 240 accuverticuteermachine of de STIHL elektrische verticuteermachine RLE 240 – met slechts enkele handelingen vervang je bij beide modellen de verticuteereenheid eenvoudig door een verluchtingsrol. Beide combimachines zijn bijzonder geschikt voor kleine tuinen.
Ben je op zoek naar een verticuteermachine zonder verluchtingsrol? Dan bieden wij je met de STIHL RLE 540 elektrische verticuteermachine de ideale machine voor middelgrote gazons. Als je meer vermogen nodig hebt, kies je de krachtige STIHL RL 540 benzineverticuteermachine.
STIHL verticuteermachines voor elke behoefte
Gazon beluchten met de STIHL RLA 240 accuverticuteermachine
Hieronder laten we je zien hoe je je gazon kan beluchten met de STIHL RLA 240 accuverticuteermachine. Als je een andere machine bezit, hoef je alleen de stappen die enkel gelden voor de RLA 240 over te slaan.
Verwijder eventueel opgehoopte takjes, dennenappels of andere grovere voorwerpen uit het gazon. Vervolgens maai je het gazon (bijv. met een STIHL RMA 239 C accugrasmaaier) om het voor te bereiden op de komende procedure. Laat de grashalmen niet te lang.
De RLA 240 is een combimachine. Om het gazon te beluchten, vervang je de ingebouwde verticuteereenheid met een paar handelingen door de meegeleverde beluchtingswals. Neem voor je eigen veiligheid de aanwijzingen in de gebruiksaanwijzing in acht en gebruik daarbij de juiste beschermende kleding, zoals veiligheidshandschoenen en een veiligheidsbril.
Hang nu de opvangbak achter aan de machine. Vooral bij regelmatig gebruik is er veel minder materiaal dan bij het verticuteren. Dankzij de grasopvangbak van 50 liter kan je met de STIHL RLA 240 de resten gemakkelijk opvangen, wat je na het werk het opharken bespaart.
Pas nu de werkdiepte van de verticuteermachine aan op de ondergrond in je tuin – de veertanden mogen de grond niet raken, maar alleen tussen de halmen door kammen.
Dankzij de ergonomisch gevormde draaigreep op de behuizing kunnen zowel de verticuteereenheid als de kammenwals traploos omlaag of omhoog worden gebracht.
Nu loop je met de verticuteermachine over het gazon en trek je gelijkmatige banen. Zorg ervoor dat de banen elkaar minimaal overlappen. Bij rechthoekige vlakken kan je eenvoudig op- en afrijden en aan de kopse kanten een keer dwars naar de rand toe schuiven.
Til het apparaat bij het wenden iets op – dankzij de soepel lopende wielen en een werkbreedte van 34 centimeter is de STIHL RLA 240 bijzonder wendbaar en is het apparaat zelfs op hoekige oppervlakken goed manoeuvreerbaar.
Opmerking: het is normaal als er na het beluchten van het gras een paar grashalmen zichtbaar omhoog staan. Wie dat niet mooi vindt, kan de betreffende plekken gewoon nog een keer maaien.
Als je klaar bent of de grasopvangbak vol is, kan je de inhoud op je compost legen en het uitgekamde vilt daarmee duurzaam hergebruiken. Ontdek in ons artikel hoe je op de juiste manier composteert.
Het is niet absoluut noodzakelijk om je gazon na het beluchten te bemesten. Als het toch tijd is om je gazon te bemesten, raden wij je echter aan om de bemesting direct na het beluchten uit te voeren. Zorg er vervolgens voor dat je gazon voldoende wordt besproeid.
Let op: als je je gazon verticuteert in plaats van te beluchten, moet je het ongeveer twee weken van tevoren bemesten om het voor te bereiden op de intensieve behandeling.